Ghost towns

In ons land is Doel stilaan een spookdorp aan het worden. Het moet wijken voor de uitbreiding van de Antwerpse haven. De onteigening van de bewoners is een echte calvarietocht geworden. Andere dorpen en steden zijn dan weer spontaan verlaten of nooit meer bevolkt na een ramp of een militaire verwoesting. De leuke blog Oddee, die rariteiten als core business heeft, zette een tiental zogenaamde Ghost towns op een rijtje. Schitterend voor wie van verlaten erfgoed houdt, maar het verhaal er achter is niet steeds even schilderachtig en zeker niet als rariteit te beschouwen.

Neem nu Pripyat in Oekraïne (Google Earth). In die stad was de kerncentrale van Tsjernobyl gevestigd, waar op 26 april 1986 de grootste nucleaire ramp uit de geschiedenis plaatsvond. Een dag later, in alle paniek, werd begonnen met de evacuatie van de 50.000 bewoners. Er werd hen verteld dat het vertrek maar voor enkele dagen zou zijn, maar ze zouden er nooit meer terugkeren. De stad, die hoog-radioactief was geworden, werd aan haar lot overgelaten. Vandaag de dag zijn de meeste gebouwen nog net zoals ze in 1986 werden achtergelaten. De inboedel werd eind jaren negentig, toen de stad weer makkelijker bereikbaar werd, compleet leeggeplunderd. Nu kan je er mits toelating een ritje in de stad maken. Nucleair toerisme.

Een ander voorbeeld is Oradour-sur-Glane (Google Earth). Dit Franse dorpje is over de ganse wereld bekend geworden na het inferno van 10 juni 1944. Op die dag brachten Duitse troepen als represaille voor activiteiten van het Verzet 644 inwoners op de meest beestachtige wijze om het leven. Na de oorlog gaf de Gaulle de opdracht om het dorpje nooit meer herop te bouwen. Het is nu een village martyr en plaats waar één van de afgrijselijkste oorlogsmisdaden in Frankrijk wordt herdacht.

Ook op Wikipedia staat een lijst van steden of andere geografische entiteiten die door (bijna) al hun zielen zijn verlaten. Zo was Zuid-Georgië, dat ressorteert onder Britse soevereiniteit, in het begin van de twintigste eeuw een belangrijk centrum van Walvisvangst. Tegenwoordig ligt het eiland, schuin tussen Vuurland en Antarctica, er bijzonder verlaten bij en zijn het vooral cruises die er halt houden. Het haventje in Grytviken (Google Earth) huisvest vandaag de dag een museum van hoe het er allemaal is geweest, maar veel schiet er niet meer van over. Een Ghost island als het ware…