Düsseldorf

DSC_2897Frieda Van Wijck vroeg zich enkele jaren geleden tijdens een quiz terecht af wat je met een open geest in een donkere steeg bent. Het komt er op aan om in elke situatie over de juiste instrumenten te beschikken. Of een vorm van ruimdenkendheid u bij valavond tegen een gewisse aanranding beschermt laten we in het midden, maar het is alvast een onontbeerlijke atout als je Duitsland wil bezoeken. Om het land als neutrale toeschouwer te appreciëren is een inspanning nodig. Openheid komt van pas bij een visite aan de stad met de extreem tot de verbeelding sprekende naam Düsseldorf. Jawel.

De hoofdstad van Noordrijn-Westfalen ligt nog net ten westen van het Ruhrgebied, maar is zelf omringd door grote bedrijvigheid. De streek straalt dynamiek en ijver uit; de vele autosnelwegen moeten duizenden vrachtwagens dag in dag uit naar hun bestemming brengen. Ook de doorsnee chauffeur kan er zijn hartje ophalen. Hier mag men alle remmen losgooien. Zolang je beheerst met hoge snelheden omgaat mag het opheffen van een snelheidslimiet geen extra gevaar opleveren. De Duitsers leggen alvast discipline aan de dag. Het tegendeel zou ons verwonderen. Als de wet beveelt dat er maximum negentig per uur mag worden gereden, dan zal de oosterbuur gedwee het rempedaal indrukken. Dergelijk ordentelijk gedrag doet ons tegelijk vermoeden dat ongelimiteerde snelheden in België moeilijk te implementeren zijn. Aangeboren lak aan gezag kan bij dit soort fenomenen tot enorme drama’s leiden. Desalniettemin rij je al heel snel het dorp aan de Düssel binnen, maar die rivier verbleekt bij het debiet van de Rijn.

DSC_3243Ondanks het op het eerste zicht anonieme imago staat Düsseldorf bij de ingewijde bekend als een hippe en chique stad. Al een tijdje overigens, want toen Napoleon hier tijdens één van zijn strooptochten langskwam had de man het over un petit Paris. De Königsallee met de Champs-Elysées vergelijken is heiligschennis, maar de laan mag er best zijn. Kleinschaliger en minder iconisch uiteraard, maar de boetieken aan weerszijden van de tweeëntachtig meter brede boulevard kunnen de concurrentie met de Parijse evenknie aan. Het rollend materieel dat de siert overtreft de lichtstad ruimschoots. Veel prestigieuzer is in dit land niet te vinden en dat zegt veel over de status van Düsseldorf in Duitsland. Hier zitten centen. Düsseldorf als geheel écht met Parijs vergelijken is er dan weer heel ver over.

DSC_3178Over het algemeen bevatten Duitse steden heel wat groen. Ten oosten van de Heinrich Heine-Allee – Düsseldorf’s bekendste zoon – is de grote Hofgarten een andere poging om de stad standing te geven. De oorspronkelijke versie dateert uit het einde van de achttiende eeuw, maar werd niet veel later door diezelfde Napoleon verder uitgebreid. Rondomrond spreidt Düsseldorf zijn cultureel patrimonium tentoon. In de Kunsthalle worden high profile-tentoonstellingen met moderne kunst georganiseerd, terwijl het Kunstverein, dat er ook gevestigd is, minder bekende goden in de kijker zet. De K20 Kunstsammlung Nordrhein-Westphalen doet er nog een schepje bovenop, terwijl liefhebbers van het klassiekere werk in het Goethemuseum hun hartje kunnen ophalen. DSC_3184De mooie promenade voor het museum is overigens voorzien van zitbanken die uit TL-lampen zijn vervaardigd. Het past in het artistieke kader. Osram heeft hier gouden zaken gedaan; bij nachte moet dit vuurwerk geven.

DSC_3214DSC_2920Midden in het park etaleert een andere pion de voorspoed van Düsseldorf. Thyssen-Krupp heeft hier in een schitterende wolkenkrabber haar hoofdkwartier neergepoot. Het gebouw bestaat uit drie aparte delen die voor en naast elkaar zijn gepositioneerd. Het is haast onmogelijk om de totale constructie in één shot te vereeuwigen. Grijs, dat wel, maar knap grijs.

Moderne architectuur is vandaag de dag meer het ding waarop Düsseldorf zich profileert. De Medienhafen – een oud dok langs de Rijn – is een mooi voorbeeld van stadsontwikkeling. Dit lijkt wel het tegengestelde van grijs en blok: kleurrijke gebouwen wisselen af met de zilver en witte rondingen van Franky Gehry’s Neuer Zollhof. Het is geen steriele kantoorzone, maar een harmonisch geheel van rationele stadsplanning en originele afwerking dat resulteert in de reanimatie van een verloren gewaand stadsdeel. De oude dokken waren vroeger van de stad afgescheiden door een drukke en vervuilende autoweg, maar nu alle verkeer naar de ondergrond is verwezen bloeit deze buurt weer op. Niet alleen overdag overigens, want dit is ook ’s avonds en ’s nachts een hip kwartier geworden. Creativiteit loont.

DSC_2813De 168 meter hoge TV Turm overschouwt de Medienhafen en bij uitbreiding de ganse stad. Uitkijkpunten zijn altijd aangenaam om een zicht op de ganse streek te hebben. Zo krijg je een idee van wat er in de directe omgeving van het centrum te zien is. Kilometers buitenwijken worden afgewisseld met industriële polen. De Altstadt en de buurt van de Kö worden tot ware proporties herleid. Dat rijke Düsseldorf is omzoomd met een brede buffer van middenklassewoningen en blokkendozen. Ze scheiden de stad van het embryonale Ruhrgebied. DSC_2884De overkant van de meanderende Rijn lijkt dan weer een stuk exclusiever, maar die buurt wordt op de hielen gezeten door de grote luchthaven van de stad. Heel in de verte zien we – al is hiervoor een koen oog vereist – de twin towers van de Dom van Keulen, terwijl in de schaduw van de Turm de bizarre vorm van het parlement van Noordrijn-Westfalen te vinden is. Op de grond merk je daar weinig van, maar vanuit de lucht is het een ingenieuze constructie. Ondanks het feit dat Düsseldorf een typisch Duitse grootstad is kan ze met haar moderne architectuur een nieuw publiek aanboren.

DSC_3112Dat jonge publiek is dan wel van een heel diverse pluimage. In de Altstadt mixen bobo’s en yuppies zich met een, tja, minder exclusief volk. Het leek wel alsof Tokio Hotel in town was. Een onuitputtelijke stroom would-be gothics trok op met neo-gabbers en snotneuzen die een oom met punkerverleden hebben. De processie van de wansmaak trok die namiddag door het al bij al kleine historische centrum van Düsseldorf. Marginaliteit troef. De beau monde van de Königsallee leken plots wel heel ver weg. Dit was niet meer om aan te zien. De dames en heren hadden de gemiddelde leeftijd van vijftien lentes bereikt. Wellicht was het van voorbijgaande aard – een deel van hen worden burgerlijke Duitsers met BMW – maar het trieste vertoon was weinig appetijtelijk. De Altstadt bezoekt u best niet op zaterdagnamiddag. Je moet het patrimonium immers met iedereen delen.

Had Napoleon het dan niet bij het rechte eind? We moeten ons behoeden voor anachronismen. Ons beeld van Parijs en Düsseldorf anno 2010 komt niet overeen met hoe het twee eeuwen geleden in realiteit was. Maar toch: ondanks het verdienstelijke Düsseldorf liggen beide steden mijlenver uit elkaar. Ce n’est pas Paris quand même.

Blog op WordPress.com.

Omhoog ↑