Berlin in 360°

Deze hadden we nog niet gedaan: dineren in het draaiend restaurant op de Fernsehturm. In één uur tijd roteert de gelagzaal om zijn as en heb je vanop 207 meter hoogte de volledige stad gezien. Vier meter lager kan je vanuit het observation deck naar hartelust fotograferen. Berlijn in driehonderdzestig graden, tot waar de lens van een Nikon D80 reikt. Klik op de foto’s om ze te vergroten.

Alexanderplatz

Haus der Statistik

Wellicht zagen we het voor de laatste maal. De eerste DDR-building die mij diepgaand intrigeerde.

Haus des Lehrers en Berlin Congress Center

Karl-Marx-Allee en Frankfurter Allee

Kino International en Café Moskau

Strausberger Platz

Ostbahnhof en O2 World

Oberbaumbrücke en East Side Gallery

Tempelhof

Rotes Rathaus

Nikolaiviertel

Potsdamer Platz en Leipziger Platz

Gendarmenmarkt

St. Hedwigs-Kathedrale en Bebelplatz

Staatsratsgebäude

Stadtschloss en Humboldt-Box

Marx-Engels Forum

Museuminsel

Berliner Dom

Stadtmitte/Unter den Linden

Brandenburger Tor/Pariser Platz

Zoologischer Garten/Kurfürstendamm/Gedächtniskirche

Tiergarten

Reichstagsgebäude/Haus der Kulturen der Welt/Carillon

Universitätsbibliothek der Humboldt-Universität/Bahnhof Friedrichstrasse/Marie-Elisabeth-Lüders-Haus/Paul-Löbe-Haus/Bundeskanzleramt

Hauptbahnhof

Flughafen Tegel

Hackescher Markt en Hackesche Höfe

Het stond er nog steeds (Haus der Statistik, Berlin, 28/9/2012)

<!––>

Haus der Statistik (Berlin, 1/5/2012)

<!––>

Haus der Statistik

De DDR ligt al weer meer dan twintig jaar achter ons. Voor 1989 stonden steevast twee Duitslanden in de (school)atlassen en dat werd ons in de eerste jaren van de lagere school nog aangeleerd: de Bondsrepubliek Duitsland en de Duitse Democratische Republiek. West-Duitsland versus Oost-Duitsland. Vandaag is die opsplitsing naar de historische atlassen verhuisd. Weg met dat verdeeld Europa en maar goed ook. Toch bekruipt je bij een bezoek aan Oost-Berlijn een vorm van mentale Ostalgie. Niet in het Stadtmitte, maar voorbij de Alexanderplatz. De Karl-Marx-Allee. Daar staan nog échte huizenblokken zoals ze in overal in het voormalige Oostblok werden gebouwd. Sommigen zijn afgebroken, anderen werden gerenoveerd. Zo ook ons hotel: de gasten krijgen er niet zomaar een kamer; je huurt meteen een voormalig appartement. Twee kamers, die toen wellicht nog verder waren onderverdeeld om de kinderen een slaapkamer te geven. Met enkele mensen op vijftig à zestig vierkante meter leven. Dag en nacht, een leven lang. Het moet moeilijk zijn geweest.

Vanuit onze kamer – onze flat – keken we uiteraard uit op andere huizenblokken. Langs de Otto-Braun-Strasse en de Karl-Marx-Allee is nauwelijks iets anders te vinden. Voor ons stond een écht exemplaar. Een origineel stuk. Onze hoogst eigen blokkendoos. Vervallen en verlaten, verloederd en leeg. Of toch niet? ’s Nachts brandde er op de vierde of vijfde verdieping één lamp. Overdag niet. Een conciërge? Onmogelijk. Vandaag is het enkel te betreden op eigen risico.

En toch moet het er een beetje gezellig zijn geweest. Op een muur staat een afbeelding van een kop koffie. Althans, zo lijkt het toch. Warme koffie bovendien. Was het een restaurant of café waar men de dagelijkse sleur wat mocht doorbreken? Konden de inwoners van de Arbeiders- en Boerenstaat hier hun luttele Oostmarken kwijt? We zullen het niet meteen weten. Vast staat dat het gebouw een naam had: Haus der Statistik. De eerste steen werd pas in 1968 gelegd. Twee jaar later was het klaar en nam de Staatliche Zentralverwaltung für Statistik haar intrek. De cijfergegevens van openbare en wellicht minder openbare instellingen werden hier verzameld en bewerkt, klaar om de bureaucratie en het regime van kwantitatief materiaal te voorzien. Op de benedenverdieping kon je producten uit de Sovjetunie kopen. Jawel. Het anonieme huizenblok was dus geen woonblok en bovendien niet zo anoniem.

Wellicht was dit de eerste en de laatste keer dat we het Haus der Statistik hebben gezien. Na de Duitse hereniging bleef het een plaats waar overheidsstatistieken werden verzameld, maar in 2008 – het gebouw was toen nauwelijks veertig jaar oud – verliet de dienst het Haus der Statistik. In tegenstelling tot een aantal andere restanten van de DDR zal onze blokkendoos de renovatie van de Alexanderplatz niet overleven. Het is niet geklasseerd en belandt binnenkort onder de sloophamer. Jammer, maar misschien ook weer niet. Berlijn moet vooruit.